کلاس های اول دبستان و چند پرسش
محمدرضا نیک نژاد، روزنامه بهار، 24 آذرماه 94
دانش آموزان کلاس اول، 33 تن و بزرگی کلاس آنها نزدیک 24 متر مربع! در نگاه بچه ها آموزگارشان یکی از دلنشین ترین آموزگاران دبستان است. چرا که کمتر جیغ می زند! و کمتر بچه ها را سر به دیوار- پیشانی چسبیده به دیوار و گاهی دست ها و یک پا هم بالا - می کند. کلاس اولی ها سه زنگِ هفتاد دقیقه ای سر کلاس هستند. در این مدت دانش آموزان به شکل سنتی در میز و نیمکت ها پشت سر هم می نشینند و اگر از جا بلند شوند یا حرف بزنند و یا چیزی بخورند، سرزنش یا تنبیه می شوند. این شرایط را در کنار فضای کلی ناشاد آموزش در کشور و فشارهای آموزشی خانواده ها و کتاب های کمک درسی و رویکرد دراز مدت آموزش به کنکور و تست و... که بگذاریم جهنمی می شود که تن و جان کودکان را می سوزاند و خاکستر می کند. آموزگاران در نشست های خویش با پدر و مادرها تاکید می کنند که: ما کارمان را در کلاس انجام می دهیم اما وظیفه اصلی به عهده شماست که با بچه هایتان در خانه کار و تمرین کنید!
بر نگارنده به عنوان آموزگاری که در کلاس های دبیرستانی با بیش از 45 دانش آموز هم کار کرده است، گمانی نیست که در کلاس اول دبستان با بچه هایی با سواد صفر آن هم دانش آموزانِ بازیگوش نسل امروز که نخستین گام های زندگی گروهی را تجربه می کنند، درس دادن کاریست کارستان و تلاش های آموزگاران ستایش برانگیز. اما نخست سخنی چند با آموزگاران گرامی. 1- همسر نگارنده به عنوان دانش آموخته دانشگاهی و البته خانه دار در هر روز نزدیک 3 ساعت با فرزند کلاس اولم کار می کند! همکاران عزیزی که بیشترین تلاش را بر دوش خانواده ها می گذارند، آیا به این توجه می کنند که اگر پدر و مادرِ بچه ای سواد نداشته و یا کارمند باشند و نتوانند هر روز این اندازه وقت برای بچه یشان بگذارند - آن هم بچه کلاس اول- چه پیش خواهد آمد!؟ 2- در دو دهه گذشته به آرامی پای کتاب های کمک آموزشی هر روز بیشتر در آموزش ما باز شده است و فشارهای برآمده از آن و پیامدهای دراز مدتش- مانند خستگی و زدگی دانش آموزان از درس، ناامیدی و سر خوردگی و کاهش اعتماد به نفس و .. - هر روز بیش از گذشته گریبان آموزش را گرفته و گلوی آن را می فشارد. با وجود فشارهای آموزشی به کودکان و فشارهای اقتصادی به خانواده ها، آیا ضروری است با خرید این کتاب های نمره محور، بارِ بیشتری بر دوش بچه ها و خانواده ها افزود!؟ اما کاربدستان گرامی : 1- چند سالی است که روش ارزشیابی توصیفی در دبستان ها اجرا می شود. این روش افزون بر نیاز به چیرگی فراوان آموزگار بر آن، نیازمند فرصتِ درخور برای ارزشیابی دانش آموزان است و مهمترین زمینه برای اجرای آن، کلاس خلوت است. آموزگار چگونه می تواند با 33 دانش آموز، هر روز وضع درسی تک تک آنها را پایش نماید و از روش توصیفی برای برآورد دانسته های دانش آموزان بهره بگیرد!؟ آیا با این شرایط، سخن گفتن از آموزش کیفی درست است!؟ و آیا با این فشردگی دانش آموز در یک کلاس، تعدیل نیرو برای جامعه آموزشی و خانواده ها پذیرفتنی است!؟ بنابر دورخیز تیم وزارتی برای کاهش 250 هزار فرهنگی از دورِ آموزش، آیا می توان به آینده آموزشی کشور امید داشت!؟ 2- یک بار دیگر از کاربدستان آموزش و پرورش می پرسیم که اگر کتاب های درسی ایراد دارند و هر سال و در همه پایه ها برای یادگیری بیشترِ درونمایه های آموزشی، نیازمند کتاب های کمک آموزشی هستیم، چرا کتاب های درسی را اصلاح نمی کنید و از شر یارانه های میلیاردی این کتاب ها آسوده نمی شوید!؟ و اما اگرهم کتاب های درسی خوبند! پس چرا باید بارِ آموزشی و اقتصادی چندگانه ای بر دانش آموزان و خانواده های آنها وارد شود!؟ کی باید سازمان پژوهش های آموزش و پرورش بنا به وظیفه اش در گستره های آموزشی و از آن میان کتاب های کمک درسی وارد شود و یک بار برای همیشه در این باره نظر دهد!؟
شوربختانه آموزش در گردابه کمیت گرفتار شده است و بی گمان پافشاری بر این رویکرد، آینده آموزشی کشور را بیش از پیش دچار گرفتاری خواهد نمود. آیا کسی هست که این هشدارها را بشنود و طرحی نو دراندازد!؟
http://www.bahardaily.ir/fa/Main/Detail/7577/کلاس‌های-اول-دبستان-و-چند-پرسش
