روز جهانی معلم
محمدرضا نیک نژاد،تارنمای کانون صنفی معلمان ایران،13 مهر 93
درمیان نو آوری های انسان، دوهنر از بقیه دشوارتر است ؛هنر کشور داری وهنرمعلمی
کانت
از گذشته های دور همواره کسانی که نقش آموزش
را عهده دار بوده اند،مورد پاسداشت و نکوداشت ویژه قرار می 
گرفته اند. این موضوع را
می توان به فراوانی در آثار به جا مانده از گذشته به روشنی دید. با پایان حکمرانی کلیسا
بر آموزش و آغاز رنسانس،ضرورت توجه به آموزش بیش از پیش احساس شد. با رشد جمعیت جهان
،پیشرفت دانش و فن آوری،پیچیدگی روابط اجتماعی،اقتصادی و انسانی نقش آموزش،روش های
آن و در پی اش آموزش دهنده،پر رنگ تر گردید. از این رو بود نهادهای آموزشی و
ساختارهای اداری و مدیریتی آن شکل گرفتند
و هر روز کارکرد آنها در جهان،گسترش بیشتری یافت .
پاگرفتن ساختاری که کارکرد ویژه اش آموزش کودکان و نوجونان و جوانان است،آغازی بر دوره نوینی از آموزش در جهان بود. به دلیل نقش آموزگار در این ساختار نو،گرامیداشت او و جایگاهش،به شکل بایسته ای خودنمایی می نمود.
در کشورهای گوناگون گرامیداشت معلم به روش ها و در زمان های گوناگون برگزار می گردد. اما نخستین گام های جهانی شدن این روز،در سال1944 به وسیله آموزگاری در آمریکا به نام خانم متی ویت برداشته شد. وی در پی آن بود که دولتمردان را راضی کند،روزی را به عنوان روز معلم تعیین کنند. در این راه بسیار تلاش کرد تا اینکه بعد از نُه سال - یعنی در سال 1953 - کنگره آمریکا نخستین روز ماه می را به عنوان روز معلم و هفته نخست آن را بعنوان هفته معلم نام گذاری کرد.
در سال 1947 نیز- یعنی 3 سال پس از نخستین تلاش های خانم ویت - نماینده چین در نخستین جلسه کنفرانس جهانی یونسکو با طرح امتیازاتی برای معلمان جهان، و با ارائه پیش نویسی خواستار فراهم شدن شرایط بهتر مادی ومعنوی برای معلمان گردید. در سال های آینده از دل این پیش نویس سفارش نامه ای در سیزده فصل و146 بند بیرون آمد،که سازمان جهانی یونسکو با همکاری سازمان جهانی کار،برای دفاع از حقوق معلمان جهان تهیه نمودند. 5 اکتبر 1966 در شهر ژنو این سفارش نامه در نشست مجمع عمومی به تصویب رسید. در سال 1994 در چهل و چهار و مین نشست وزرای آموزش و پرورش کشورها و به پیشنهاد رییس وقت سازمان جهانی یونسکو، روز تصویب این سفارش نامه به عنوان روز جهانی معلم به رای گذاشته شد. در آن روز پیشنهاد به تصویب نمایندگان کشورهای جهان،از جمله ایران رسید. از آن تاریخ تا به کنون هر سال یونسکو با برگزاری مراسم گوناگون،تهیه پوستر و طرح شعارهایی،مقام معلم را گرامی می دارد. روز جهانی معلم مورد پذیرش جهانیان قرار گرفت. البته سالهاست از طرف وزارت آموزش وپرورش ایران به گونه ای گمان برانگیز مورد بی توجهی قرار گرفته و می گیرد!
بنا به اهداف تعیین شده برای سامانه آموزشی در هر زمان،شیوه های آموزش دگرگون می شود. برای مثال در عصر صنعتی که تولید انبوه هدف محسوب می شد،همگانی و اجباری کردن آموزش، و پرورش کارگر ماهر در اولویت بود. اما در عصر فراصنعتی که هدف آموزش،پرورش انسانی دانا و توانا و با نگرشی جهانی است،آموزش نوین بر پایه ی دگرگونی در بینش نوآموزان سامان داده شده است. هدف ها هر چه باشد،نیازمند معلمانی آشنا با آنها و روش های آموزش است. از این روست که نقش معلم در جهان کنونی نقشی بی همتا است. اهمیت بیش از پیش معلم در رشد اجتماعی،اخلاقی،اقتصادی و فرهنگی ملت ها بر هیچ کس پوشیده نیست. جهان امروز بیش از هر زمان دیگری به معلمانی دانا و توانا نیازمند است،زیرا نخستین جرقه های اندیشه،دانایی و پیشرفت در مدارس زده می شود. در این جهان،گرامیداشت معلم یکی از ضرورت ها به نظر می آید. اما این نکو داشت باید از سطح شعار بالاتر آمده و نگاه ویژه خویش را به زندگی مادی و معنوی معلمان متمرکز کند. معلمِ درگیر در پیش پا افتاده ترین نیازهایش توان و انگیزه درخور برای هدایت نوآموزان به سوی اهداف آموزشی را ندارد. امروزه گرفتاری های جهانی مانند آلودگی هوا،آب شدن یخ های قطبی،بیماری های جهانی مانند ایدز،سرطان،ابولا،جنگ های خشونت بار منطقه ای و فرا منطقه ای،ظهور تندروهایی مانند داعش و القاعده و ... و هزاران گرفتاری دیگر نقش آموزش را بیش از گذشته به رخ انسان می کشد و بی گمان معلم در این آشفته بازار آلودگی و بیماری و خشونت و خون ریزی می تواند مانند پیامبری همه مردم جهان را به سوی آرامش و آسایش رهبری نماید. در پایان با آرزوی روزهایی بهتر برای انسان ها در سراسر جهان،پنجم اکتبر را به همه معلمان جهان شادباش گفته و جملاتی از سفارش نامه یونسکو را باهم مرور می کنیم:
*با توجه به نقش اساسی معلمان در پیشرفت آموزش و در نهایت به منظور توسعه جامعه بشری و پیشرفته،پشتیبانی از معلمان اهمیت می یابد.
* این سفارش نامه در نظر دارد ضمانت لازم را برای بهره مندی معلمان از جایگاه متناسب با نقش پویا ی خویش در جامعه،فراهم کند.
* می بایست تاکید نمود که پیشرفت در آموزش و پرورش بستگی بسیار زیادی به کیفیت و توانایی کسانی دارد که آموزش می دهند. پرورش و چگونگی انجام آن ویژه ی معلمان است.
* همه مراحل استخدام و تدارکات برای معلمان،باید از هرگونه تبعیض نژادی،رنگ،جنس،مذهب،عقیده سیاسی، خاستگاه ملی یا اجتماعی و یا وضعیت اقتصادی مبری باشد.
*بر اساس اهمیت نقش معلم،مسئولین آموزشی باید انگیزه های مناسب برای تدریس فراهم نمایند. همچنین با استفاده از موازین حقوقی مکان های لازم برای تدریس در نظر گرفته شود.*
* مقام و منزلت معلم از دیدگاه یونسکو،ترجمه محمد تقی سبزواری،انتشارات مرسل
http://moaleman.org/index.php?option=com_k2&view=item&id=683:2014-10-05-06-02-49&Itemid=635
