راهکارهای آموزشی در هفته پایانی اسفند!

محمد رضا نیک نژاد،روزنامه ی اعتماد،21 اسفند 92

سید رحیم میرشاه ولد مدیرکل ارزیابی و عملکرد شکایات آموزش و پرورش:"اسفند هیچ تفاوتی با سایر ماهها برای فرهنگیان و دانش آموزان ندارد و مدارس براساس تقویم رسمی کشور تا 28 اسفند دایر است. تمامی مدیران کل آموزش و پرورش و روسای ادارات در سراسر کشور تاکید کرده اند که کلاسهای درس باید تا 28 اسفند دایر باشد و دانش آموزان و معلمان موظفند که در کلاسهای درس حاضر شوند. به گفته مدیر کل ارزیابی و عملکرد شکایات آموزش و پرورش، ناظران آموزش و پرورش تا پایان وقت اداری روز 28 اسفند ماه به وظیفه نظارتی خود عمل می کنند و اگر تخلفی صورت بگیرد به آن رسیدگی می شود ضمن آنکه والدین می توانند در صورت مشاهده تخلف تعطیلی زودرس مدارس این موضوع را به اداره نظارت و ارزشیابی استان و منطقه گزارش دهند."                                                       

 همواره در روزهای پایانی سال،شتاب،سراسیمگی و شادی در چهره ها و رفتارها هویدا می شود و سرآمدِ این شادمانی و بی تابی،مدرسه ها و دانش آموزان هستند. بچه ها به خاطر سن و سالشان و سرزندگیِ نهفته در جانشان،بیش از هر گروه سنی دیگری،چشم براه آغاز بهار و آیین های آنند. از این رو در روزهای پایانی سال،اداره مدرسه ها از دشوارترین کارهای آموزشی است و آموزگاران و معاونان،پر دردسر ترین روزهای سال را می گذرانند. از آوردن ترقه و ترکاندن آن در گوشه ای از مدرسه،تا غیبت های پر شمارِ دانش آموزان و تلفن های پی در پی فرادستان اداری- برای جلو گیری از تعطیلی زود هنگام مدرسه،آرامش و روند همیشگی مدرسه را آشفته و بی سامان می کند. پیگیری معاونان برای آمارگیری از بچه ها افزایش می یابد و پس از سرشماری دانش آموزان،به خانواده ها تلفن می زنند و فرزندان غایب آنها را به زور به مدرسه می کشانند! در این روزهای بحرانی،برخی مدیران آزمون های هماهنگ برگزار می کنند و با تاکید بر تاثیر این آزمون ها بر ارزشیابی سالانه،بچه ها را ترسانده! و وادار به آمدن به مدرسه می نمایند.   این برخوردها ادامه می یابد،تا این رسمِ نانوشته دیرپا- تعطیلی زود هنگام مدرسه- بگذرد و افسوس که چندان هم دردی را درمان نمی کند و هر سال در بر همان پاشنه می چرخد و باز هم تهدید و ترساندن و آزمون و برخورد از سویی و بی انگیزگی و گریز از مدرسه از دیگر سو ادامه می یابد. اما چرا آغوش دانش آموزان و آموزگارانشان همواره بر تعطیلی ها گشوده است؟

 ساختار آموزشی کشور نا کارآمد و خسته کننده است. مدرسه محیطی است غمگین،استرس زا و به دور از شادی های سازمان یافته،درونمایه های آموزشی از زندگی روزمره دانش آموزان بسیار دورند و پیامد این دوری،روگردانی دانش آموزان و بی انگیزگی آنها در یادگیری این درونمایه هاست. شمار فراوان دانش آموزان در کلاس،پیامدی جز نبودِ تمرکز روی مفاهیم درسی ندارد و دانش آموز در هر زمانی آماده گریز از یکنواختی محیط و آسودگی از خستگی ناشی از آن است. کمبود فضاها و ابزارهای آموزش،آزمایشگاه و کارگاه،نشستن در کلاس های رنگ و رو رفته و میز ونیمکت های تنگ و کثیف،طولانی بودن زنگ ها و فشار ساختار آموزشی بر آموزگار و دانش آموز برای به پایان رساندن درس در زمان پیش بینی شده،نبودِ زمان و امکانات ورزشی- به عنوان پر کشش ترین درس در دوران آموزش- مدیریت های پادگانی و تحکمی که با کمترین برون روی از چارچوب های نوشته و نانوشته کلاس و مدرسه،به سختی برخورد می کند و دانش آموز حتی در آشکارترین حقوق فردی- یعنی برگزیدن نوع پوشش- آزاد نیست و .... از مدرسه و کلاس،جایی خسته کننده پدید آورده که گریز دانش آموزان از آن را ناگزیر می سازد.

 گرفتاری های اقتصادی- صنفی فرهنگیان و بی اعتنایی فرادستان به نارضایتی های ناشی از آن،پایین بودن میزان دستمزدها نسبت به تلاش های آموزشی،سر و کله زدن با دانش آموزان گریزان و بی انگیزه،بی نتیجه ماندن تلاش ها و نا امیدی از دگرگونی های ژرف آموزشی- رفتاری در دانش آموزان،در گیری و دل مشغولی بسیاری از فرهنگیان با شغل های دوم و سوم و .... سبب کاهش انگیزه آنها برای پیگیری فرایندهای آموزشی شده وحسِ بیهودگی تلاش ها،سببِ گریز از مدرسه و آموزش شده است. اما چه می توان کرد؟

 روی دیگر آموزش،شهروند پروری و جامعه پذیری است،که زمینه آن در کارهای گروهی و همیاری دانش آموزان، برپایی مراسم و جشن ها و کارهای خیریه و ... پدید می آید. به باور نگارنده فرادستان آموزشی در این روزهای پایانی سال می توانند زمان کلاس های رسمی را کم کنند و با برگزاری جشن ها و مراسم ملی،خود سر رشته کارها را به دست گیرند و با تخلیه آرامِ انرژی دانش آموزان و فراهم نمودن فضایی شادی زا و پر کشش،آنها را برای آمدن به مدرسه تشویق نمایند. در این روزها می توان دانش آموزان را در برگزیدن نوع پوشش آزاد گذاشت و با تمرکز بر برگزاری مسابقه های ورزشی،اجرای نمایش و موسیقی و رفتن به اردوهای فرهنگی-آموزشی و ... به پیشواز نوروز و سال نو رفت. با این کارها،هم بر روی چهره پنهان آموزش یعنی آموزش های شهروندی و جامعه پذیری دانش آموزان روزنی می گشاییم و هم از تعطیلی زود هنگام مدرسه و آموزش جلو گیری می کنیم.

 http://etemadnewspaper.ir/Released/92-12-21/93.htm#269995