مهدی بهلولی/ روزنامه آرمان،4/10/91
از پانزدهم آذرماه که بخاری نفتی،کلاس درس چهارم دبستان روستای شین آباد پیرانشهر را به آتش کشید و "سیران یگانه" یکی از دانشآموزان کلاس را به کام مرگ کشاند و شمار دیگری از همکلاسیهایش را سوزاند و بر تخت بیمارستان بستری ساخت، نزدیک به بیست روز میگذرد. از آن روز تاکنون، افراد و گروههای گوناگونی، به روشهای متفاوت، به نقد این رخداد پرداخته و خواستار این شدهاند که کارگزاران آموزشی بالادست کشور، بکوشند که با بررسی همه جانبه این آتشسوزی، راه تکرار چنین رخدادهای تلخی را ببندند. برخی نمایندگان مجلس، شمار چشمگیری از خبرنگاران و نویسندگان رسانهها، پارهای از آموزگاران و انجمن هاو سازمانهای غیر دولتی و ... با یاری ابزارهای آگاهی رسانی گوناگون،کوشیدهاند اندوه و درد و اعتراض خویش را از آنچه بر سر این کودکان رفته است،به گستره همگانی بکشند و به گوش فرادستان برسانند.
مهدی بهلولی/ روزنامه آرمان،4/10/91
از پانزدهم آذرماه که بخاری نفتی،کلاس درس چهارم دبستان روستای شین آباد پیرانشهر را به آتش کشید و "سیران یگانه" یکی از دانشآموزان کلاس را به کام مرگ کشاند و شمار دیگری از همکلاسیهایش را سوزاند و بر تخت بیمارستان بستری ساخت، نزدیک به بیست روز میگذرد. از آن روز تاکنون، افراد و گروههای گوناگونی، به روشهای متفاوت، به نقد این رخداد پرداخته و خواستار این شدهاند که کارگزاران آموزشی بالادست کشور، بکوشند که با بررسی همه جانبه این آتشسوزی، راه تکرار چنین رخدادهای تلخی را ببندند. برخی نمایندگان مجلس، شمار چشمگیری از خبرنگاران و نویسندگان رسانهها، پارهای از آموزگاران و انجمن هاو سازمانهای غیر دولتی و ... با یاری ابزارهای آگاهی رسانی گوناگون،کوشیدهاند اندوه و درد و اعتراض خویش را از آنچه بر سر این کودکان رفته است،به گستره همگانی بکشند و به گوش فرادستان برسانند. میتوان گفت این آتشسوزی،از آن رخدادهایی بود که اعتراض به آن از گستردگی نسبی خوبی برخوردار شد و نشانی است از این که کاربهدستان،باید در انجام وظیفه خویش،دقت بیشتری به کار گیرند چراکه،دست کم،به نزد افکار عمومی،رفتار
و گفتار آنها،داوری موشکافانهای میشود و ناگزیرند به وجدان همگانی پاسخگو باشند.
اما در این میان، جای خود دانشآموزان خالی بودو به ویژه نهادهای گروهی آنها، مانند مجلس دانشآموزی. مجلس دانشآموزی- تا آنجا که من پیگیر بودم و از تارنمای آن نیز نمایان است- حتی از یک پیام همدردی خشک و خالی هم دریغ ورزید، تا چه رسد به این که در مقام خرده برآید و از کارگزاران آموزشی منطقه و وزارت،خواستار توضیح گردد- گرچه در رخدادهای گذشته نیز،واکنش ویژهای از این نهاد مدنی دانشآموزی دیده نشده است. این رویکرد و رفتار نمایندگان دانشآموزان ایران،از آن رو،سخت پرسشانگیز و شگفتیآور است که در "منشور ملی حقوق دانشآموز" که در سالهای پایانی دولت اصلاحات،در خود مجلس دانشآموزی به تصویب رسید و برای تایید پایانی،به شورای عالی آموزش و پرورش فرستاده شد- گرچه گویا هنوز هم در آن شورا خاک میخورد و تایید نشده- به چنین درون مایهای برمیخوریم: " با توجه به حضور چندین ساله دانشآموزان در مراکز آموزشی و به علت شرایط سنی و اجتماعی خاص آنها،دانشآموزان بسیار آسیبپذیر میباشند و این آسیب پذیری ایجاب میکند که با وضع قوانین مناسب و خاص برای دانشآموزان،زمینههای لازم را جهت رشد و سلامت جسمی،فکری و روانی آنها تأمین شود ... دانشآموزان حق دارند در محیطی با تراکم فضایی متناسب با سن و مرحله رشد خود،تحصیل کنند. دانشآموزان حق برخورداری از محیط سالم و ایمن آموزشی به منظور تأمین بهداشت روانی و سلامت جسمانی را دارند." در کلاس درس شین آباد،37دانشآموز حضور داشته است- دستکم ده دانشآموز بیش از استاندارد- به گفته خود دانشآموزان،درِ کلاس دستگیره نداشته،از تاریخ کپسولهای آتشنشانی مدرسه مدت هاگذشته بوده است و به گفتهای دیگر،چنین کپسول هایی،سراسر،وجود نداشتهاند، و چندین و چند مورد دیگر،که میتوان به بررسی آن پرداخت و کارگزاران را به پاسخگویی فراخواند. آیا اینها نباید در دستور کار نمایندگان دانشآموزان بنشینند؟ مجلس دانشآموزی،یک نهاد مدنی دانشآموزی است که اگر به کارکرد راستین خود بپردازد میتواند در آموزش رفتار اجتماعی نوین،از دهها درس و کلاس،اثربخشتر باشد. افزون بر این،با نشان دادن حساسیت به چنین رخدادهای جانگدازی،در پیشگیری از آنها،گامی هر چند کوچک بردارد.
در آموزش و پرورش نوین، که شهروندسازی در دستور کار مینشیند،بیش از آموزههای نظری، بر رفتار و کردار دانشآموز و آموزگار پای فشرده میشود. یعنی برای پرورش انسانی پاسخگو،اخلاقی و مدنی،هم بر اخلاقی بودن درون مایه و آموزههای درسی تاکید میرود و هم بر فرآیند آموزش و چگونگی برخورد آموزگار با دانشآموز،دانشآموز با آموزگار و دانشآموز با دانشآموز. در بسیاری از دستگاههای آموزشی پیشروی جهان، درس اخلاق،عملی آموزش داده میشود. دانشآموزان دورههایی میگذرانند مانند یاری به پیرمردان و پیرزنان از کار افتاده،کار در بنگاههای نیکوکارانه(خیریه) و شرکت در انجمنهای دانشآموزی و دخالت در چگونگی روند آموزش و کار و رفتار گروهی با همدیگر. در خود سند تحول بنیادین در آموزشو پرورش خودمان نیز،به این مسئله پرداخته شده است که دانشآموزان باید،در برخی از کارهای آموزشگاه ها،دخالت داده شوند،و کار گروهی و برخورد جمعی را یاد بگیرند. روشن است که چنین سفارشهایی،نباید صوری و ظاهری به شمار روند. یکی از برجستهترین رفتارهای اخلاقی،که باید آموزش داده شود،حساس بودن نسبت به رخدادهای ناگواری است که بر دیگر دانشآموزان رفته و میرود. فرمان زرین اخلاق،که پایه هرگونه دستگاه اخلاقی انسانی به شمار میرود- آنچه که برای خود میپسندی،برای دیگران هم بپسند و آنچه که برای خود نمیپسندی برای دیگران هم مپسند- پیش از این که آموزهای نظری باشد و با گفت و گو و کنکاش اندیشگی بر جان انسان بنشیند،نمونهای رفتاری و عملی میخواهد. مجلس دانشآموزی،میتواند الگوی رفتاری دانشآموزان اخلاقی- مدنی کشور باشد.
به امید روزی که دیگه از این اتفاقات نیفته