150هزار مدرسه تجهیزات گرمایشی مناسب ندارند
گزارش و گفتگو،روزنامه بهار،۴/۲/۹۲
الناز محمدی
* در دوران اصلاحات
چهارهزارمیلیاردتومان به نوسازی مدارس اختصاص داده شد اما در سالهای اخیر این
امر فراموش شدهاست
شش ماه از آن روز گذشته؛ از روزی که 29 دانشآموز روستای
شینآباد از توابع شهر مرزی پیرانشهر سوختند. حادثهای که آنقدر سر و صدا به پا کرد
که وزیر را با لباس سفید و کت و شلوار تمیز و اتوکشیدهاش به مجلس
کشاند تا به نمایندگان درباره صورت و دست و پای سوخته و سیاه دختران دبستانی
شینآبادی پاسخ دهد؛ پاسخ هم داد، گفت که معلم مقصر است و مدارس کشور استانداردند.
اما این فقط وزیر آموزشوپرورش نبود که در اینباره چندین روز حرف زد و تقصیر را
گردن هرکسی انداخت غیرخودش؛ مرتضی رییسی، معاون وزیر آموزشوپرورش و رییس سازمان
تجهیز و نوسازی مدارس هم یکی از مسئولان وزارت آموزشوپرورش بود که بعد از سفر دو
روزهاش به روستای شینآباد، مقصر را بالاخره تشخیص داد: بخاری نفتی آتش گرفته در
کلاس درس. او در آن زمان امکانات موجود در کلاس درس را استاندارد توصیف کرد و گفت
که «کپسول آتشنشانی در پشت کلاس درس بوده و حتی از آن برای خاموشکردن آتش استفاده
شده است و تمام مسئولان مدرسه بهخصوص سرایدار درباره رعایت ایمنی مدارس آموزشهای
لازم را فراگرفتهاند.»
حالا اما داستان کمی عوض شده؛ دولت لایحه بودجه را به
مجلس داده و کلیات آن تصویب شده است اما این بار بودجه عمرانی وزارت آموزشوپرورش
آنقدر کم شده که باعث شود رییسی، رییس سازمان تجهیز و نوسازی مدارس بالاخره سکوتش
را بشکند و بعد از زلزلههای پیدرپی که در چندهفته گذشته در شهرهای کشور آمد، از
تعداد مدارس خشت و گلی و تخریبی کشور و مدارسی که هیچگونه استانداردی ندارند، حرف
به میان بیاورد. تعدادی که در مدارس خشت و گلی به 50هزار میرسد و در کلاسهاس
فاقد سامانه گرمایشی استاندارد به 150هزار.
رییس سازمان نوسازی مدارس، ششماه بعد از حادثه مدرسه شینآباد
150هزار مدرسه تجهیزات گرمایشی مناسب ندارند
گزارش و گفتگو،روزنامه بهار،۴/۲/۹۲
الناز محمدی
* در دوران اصلاحات
چهارهزارمیلیاردتومان به نوسازی مدارس اختصاص داده شد اما در سالهای اخیر این
امر فراموش شدهاست
شش ماه از آن روز گذشته؛ از روزی که 29 دانشآموز روستای
شینآباد از توابع شهر مرزی پیرانشهر سوختند. حادثهای که آنقدر سر و صدا به پا کرد
که وزیر را با لباس سفید و کت و شلوار تمیز و اتوکشیدهاش به مجلس
کشاند تا به نمایندگان درباره صورت و دست و پای سوخته و سیاه دختران دبستانی
شینآبادی پاسخ دهد؛ پاسخ هم داد، گفت که معلم مقصر است و مدارس کشور استانداردند.
اما این فقط وزیر آموزشوپرورش نبود که در اینباره چندین روز حرف زد و تقصیر را
گردن هرکسی انداخت غیرخودش؛ مرتضی رییسی، معاون وزیر آموزشوپرورش و رییس سازمان
تجهیز و نوسازی مدارس هم یکی از مسئولان وزارت آموزشوپرورش بود که بعد از سفر دو
روزهاش به روستای شینآباد، مقصر را بالاخره تشخیص داد: بخاری نفتی آتش گرفته در
کلاس درس. او در آن زمان امکانات موجود در کلاس درس را استاندارد توصیف کرد و گفت
که «کپسول آتشنشانی در پشت کلاس درس بوده و حتی از آن برای خاموشکردن آتش استفاده
شده است و تمام مسئولان مدرسه بهخصوص سرایدار درباره رعایت ایمنی مدارس آموزشهای
لازم را فراگرفتهاند.»
حالا اما داستان کمی عوض شده؛ دولت لایحه بودجه را به
مجلس داده و کلیات آن تصویب شده است اما این بار بودجه عمرانی وزارت آموزشوپرورش
آنقدر کم شده که باعث شود رییسی، رییس سازمان تجهیز و نوسازی مدارس بالاخره سکوتش
را بشکند و بعد از زلزلههای پیدرپی که در چندهفته گذشته در شهرهای کشور آمد، از
تعداد مدارس خشت و گلی و تخریبی کشور و مدارسی که هیچگونه استانداردی ندارند، حرف
به میان بیاورد. تعدادی که در مدارس خشت و گلی به 50هزار میرسد و در کلاسهاس
فاقد سامانه گرمایشی استاندارد به 150هزار. رییسی اینها را بعد از آن گفته است که
اعتبار عمرانی آموزشوپرورش در بودجه سال 92 حدود 16درصد کاهش داشته است؛ به طوری
که این رقم از 1170میلیارد تومان در سال 91 به 980میلیارد تومان کاهش یافته است.
رییسی به «ایسنا» گفته است که «سال گذشته در لایحه بودجه، ردیف 30میلیارد تومانی
برای استانداردسازی سیستمهای گرمایشی در نظر گرفته شد که تنها 20درصد آنها
تخصیص یافت، این رقم در بودجه امسال به 48میلیارد تومان افزایش یافته است، در حالی
که اعتبار مورد نیاز آموزشوپرورش برای استانداردسازی 150هزار کلاس درس فاقد سیستم
گرمایشی 1000میلیارد تومان است.» او بقیه اطلاعات در اینباره را در گفتوگو با
«بهار» میدهد: «ما درکل 18میلیون متر مربع مدرسه تخریبی داشتیم که در هشت سال
گذشته، 9میلیون متر مربع از آن بازسازی شد. در حال حاضر دومیلیون متر مربع از این
مدارس در حال نوسازی است، ولی هفتمیلیون متر از این مدارس هنوز هیچکاری برایشان
انجام نشده و نیاز به بازسازی دارند.» رییسی میگوید که مدارس تخریبی در کشور آنقدر
زیادند که بعد از زلزلههایی که در این چندهفته در ایران آمده، نگرانیهای مسئولان
سازمان نوسازی درباره تخریب این مدارس در زمان زلزله چندبرابر شده است: «این مدارس
هیچ مقاومتی دربرابر زلزله ندارند و دیگر وقت آن است که فکری جدی دراینباره شود.
اکثر این کلاسهای تخریبی و فاقد استاندارد در کلانشهرها و بافت فرسوده بهویژه
تهران، اصفهان، شیراز، مشهد، تبریز و ارومیه قرار دارند که این شهرها عمدتا شهرهای
پرتراکم و پرجمعیتیاند که بخشی از مدارس فاقد استاندارد آن قبل و بخشی بعد از
انقلاب احداث شدهاند.» او درباره 150هزار مدرسه در کشور که فاقد سیستم گرمایشی
استانداردند، توضیح بیشتری میدهد: «سیستم گرمایشی این مدارس، همهشان نفتی نیستند
ولی ایمن هم نیستند. امروزه سیستم گرمایشی ایمن برای مدارس، سیستم حرارت مرکزی است
ولی در حال حاضر تعداد کمی از مدارس کشور به این سیستم مجهزند. به دلیل رعایت نکردن
این اصول استاندارد هم هست که ما هرسال شاهد حوادثی مانند مدرسه شینآباد هستیم. ما
از مسئولان و نمایندگان مجلس میخواهیم که فکری به حال این قضیه کنند و با کم شدن
بودجه عمرانی وزارت آموزشوپرورش موافقت نکنند.» اما این فقط مسئولان سازمان نوسازی
نیستند که صدایشان درباره تعداد زیاد مدارس تخریبی در کشور درآمده؛ این کارشناسان
آموزشیاند که باوجود تمام هشدارهایی که در اینباره در سالهای گذشته دادهاند،
حالا دیگر دادشان به آسمان میرود. محمدرضا نیکنژاد، کارشناس آموزشی و دبیر یکی از
این کارشناسان است. او در گفتوگو با «بهار» میگوید که چندین سال است که نوسازی
مدارس برعهده خیرین مدرسهساز است و سازمان نوسازی نقش زیادی در اینباره ایفا
نمیکند؛ موضوعی که رییس سازمان نوسازی هم آن را در گفتوگو با «بهار» تایید
میکند. نیکنژاد میگوید که دلیل تعداد زیاد مدارس تخریبی و مدارس فاقد
استانداردهای گرمایشی در کشور این است که 95درصد بودجه وزارت آموزشوپرورش خرج
هزینههای جاری این وزارتخانه میشود: «پنجدرصد باقیمانده هم رقمی نیست که با آن
بتوان با مدارس تخریبی که تعداد آنها در شهرهای بزرگ و بهخصوص تهران زیاد است،
کاری کرد.» این کارشناس آموزشی میگوید که معلم سه مدرسه در منطقه 12 است و یکی از
این مدارس 60 سال پیش ساخته شده؛ این مدرسه آنقدر قدیمی و سست است که وقتی
دانشآموزان در کلاسهای آن راه میروند، زمین کلاسها میلرزد.
موضوع دیگری که
نیکنژاد مطرح میکند، برمیگردد به فعالیتهای سازمان نوسازی که در هشت سال گذشته
انجامداده. او میگوید که «در دوران اصلاحات چهارهزارمیلیاردتومان به نوسازی
مدارس اختصاص داده شد و وقتی دولت عوض شد، بخش زیادی از این بودجه صرف نوسازی و
ساخت نمازخانهها در مدارس شد. در دوران آقای نجفی در دولت آقای هاشمیرفسنجانی،
طرحی مصوب و اجرا شد که در آن بخشی از درآمدهای شهرداری و درصدی از مالیاتهای
کارخانهها، به سازمان نوسازی مدارس اختصاص پیدا میکرد؛ طرحی که با روی کارآمدن
دولت نهم دیگر اجرا نشد.»