آموزش و پرورش؛ پیشگیری و مهار ایدز
محمدرضا نیک‌نژاد،دو ماهنامه ی چشم انداز ایران
شماره 79 تیر و مرداد 1392
امروزه آموزش یکی از کاراترین روش‌ها برای مبارزه با گرفتاری‌های روز افزون زندگی مدرن برشمرده می‌شود. خشونت،آلودگی هوا و زیست بوم، گرم‌شدن زمین، بریدن گسترده‌ی درختان و کاهش جنگل‌ها، کمبود آب آشامیدنی،بیماری‌های فراگیر فردی و اجتماعی، مبارزه با بیگانه‌ستیزی و نژادپرستی و... برخی از گرفتاری‌هایی هستند که با آموزش درست و پیگیر شهروندان، می‌توان ـ دست‌کم ـ پیامدهای وحشتناک آنها را کاهش داد و از گسترش بیش از پیش‌شان جلوگیری کرد. از این روست که بسیاری از نهادهای دولتی و مردم نهاد در سراسر جهان، کنش‌هایی را آغاز کرده‌اند تا مردم را با آموزش و آگاه‌سازی به آنجا برسانند، که خود بخشی از فرایند مبارزه با این گرفتاری‌های روزافزون شوند و کارها را پیش برند.شهروندان آینده » کودکان، نوجوانان و جوانان ـ در آموزش‌های رسمی و غیررسمی برای رؤیارویی با این گرفتاری‌های ملی و جهانی جایگاه ویژه‌ای دارند. آموزش و پرورش نهادی اجتماعی و فراگیر است که یکی از کارکردهای بنیادین آن افزایش و گسترش مهارت‌های عمومی مانند بهداشت فردی و اجتماعی، همکاری و همیاری اجتماعی، احترام به فرد و جامعه، رشد فردی و جامعه‌پذیری و... است. سن ورود کودکان به نهادهای آموزشی و پایان دوران دانش‌آموزی، اوج شکوفایی و یادگیری شهروندان است. اگرچه سامانه آموزشی تنها نهاد اثرگذار در آموزش‌های فردی و اجتماعی نیست، اما بی‌گمان یکی از کاراترین آنهاست. کودک،آموخته‌های خود در خانه و مدرسه را درسنجه‌ی آزمون و خطا نهاده و در این فرایند چالشی، شیوه‌های حل مسئله را آموخته و برای زیست فردی و اجتماعی آینده‌ی خود به‌کار خواهد بست. یکی از پایه‌ای‌ترین مهارت‌های آموخته شده در خانه و مدرسه، تجربه‌ها و دانسته‌های بهداشتی و پزشکی است. در بسیاری از جستارهای بهداشتی، پدر و مادرها یا چندان دانشی ندارند و یا توانایی و شیوه‌ی برخورد با آنها را نیاموخته‌اند.اینجاست که کار برای رسانه‌ها، نهادهای آموزشی، دولت و نهادهای مردم‌نهاد، پیچیده و سخت‌تر می‌شود. این نهادها باید در یک فرایند گسترده‌تر و با برنامه‌ریزی‌های ژرفتر، همه شهروندان را آموزش دهند و آنها را برای زیستی شاد و سودمند آماده کنند.
ایدز در جهان و ایران
یکی از گرفتاری‌های فراگیر جهان کنونی، آلودگی به ویروس HIVیا بیماری ایدز است. ایدز از سه‌دهه پیش در سیاهه‌ی پنج بیماری کشنده انسان به‌شمار می‌آید. این بیماری تاکنون بیش از30 میلیون تن را به کام مرگ کشانده و 34 میلیون تن در سراسر جهان به آن آلوده‌اند که سهم کشورهای جنوب صحرای آفریقا 9/22 میلیون یعنی 68درصد آلودگان جهان می‌باشد و میلیون‌ها یتیم نیز پیامد دردناک آن است. تنها بیماری است که همه جهان را همزمان درگیر خود کرده است و آلودگی آن به جغرافیا و شرایط اقتصادی ـ اجتماعی ویژه‌ای بستگی ندارد.
ادامه مطلب ...توپ فرهنگیان در زمین مجلس!
محمد رضا نیک نژاد،روزنامه ی آرمان،24 مرداد 92
(این یاداشت با نام" شور و امید فرهنگیان با وزارت نجفی" و با کمی حذف در روزنامه به چاپ رسید)
با شنیدن و خواندن سخنان مخالفان دکتر نجفی در مجلس،آنچه که مایه ی دل نگرانی و تاسف می شود،نادیده گرفتن تجربه ی سال ها مدیریت و رهبری ایشان در راهبردی ترین نهادهای نظام یعنی وزارت علوم،آموزش و پرورش،برنامه و بودجه و ... بود. وزیر پیشنهادی رییس جمهور روحانی برای آموزش و پرورش - شوربختانه – بیشترین زمان دفاع در مجلس را،صرفِ پاسخ به اتهامات و گرایش های سیاسی اش نمود. گویا مخالفان،بیش و پیش از سامان دهی به گسترده ترین نهاد اجتماعی و بزرگترین وزارتخانه ی کشور،بر دغدغه های سیاسی و گرایش های جناحی خویش تمرکز نمودند. اما باید به این نمایندگان مخالف گوشزد کرد که امروز آموزش و پرورش دچار گرفتاری های ساختاری و نهادی گسترده ای است که جا داشت و دارد که بیش از آن که نگرش ها و رویه های سیاسی نجفی مورد پرسش قرارمی گرفت،برنامه های آینده و تجربه های مدیریتی و وزارتی ایشان با تیغ تیز نقد به چالش کشیده می شد. امروز آموزش و پرورش دچار آشفتگی های برآمده از شتابزدگی و مدیریت شعاری و پر سر و صداست،آموزش فرسنگ ها با وظایف ذاتی خویش مانند پرورش شهروندان مدنی و اخلاقی درمانده است چه برسد به آفرینش جهان- شهروندانی در تراز زیست جهانِ کنونی،کمبود بودجه آنچنان گلوی سامانه ی آموزشی را می فشارد که سال هاست به نفس نفس افتاده و برای ادامه ی زیست نباتی خویش،دست به سوی خانواده ها دراز کرده و بدون کمک های مردمی از نفس می افتد.
ادامه مطلب ...نجفی شکاف میان آموزش و پرورش و فرهنگیان را کاهش می دهد
نجفی شکاف میان آموزش و پرورش و فرهنگیان را کاهش می دهد
پایگاه خبری تحلیلی پویش
۲۳ مرداد ۹۲
چکیده : «شرایط ویژه ای برای آقای نجفی ایجاد شده که در تاریخ بی سابقه است . معلمان برای تصدی وزارت آموزش و پرورش توسط ایشان ، مشتاق و بی طاقت هستند .»یک فعال صنفی معلمان با اشاره به شور و شوقی که از معرفی «محمدعلی نجفی» برای تصدی وزارت آموزش و پرورش در میان فرهنگیان ایجاد شده است گفت : شرایط ویژه ای برای آقای نجفی ایجاد شده که در تاریخ بی سابقه است . معلمان برای تصدی وزارت آموزش و پرورش توسط ایشان ، مشتاق و بی طاقت هستند .
«محمدرضا نیک نژاد» در گفتگو با پویش اظهار داشت : اگر قرار بر حل مشکلات فرهنگیان باشد همدلی میان وزارتخانه و معلمان ، حرف اول را می زند . شکاف میان وزارت آموزش و پرورش و معلمان به جایی رسیده است که اگر بخشنامه ای صادر شود معلمان ، معاونان و مدیران مدارس انگیزه ای برای اجرایش ندارند .
وی در ادامه با اشاره به سابقه ی آقای نجفی گفت : تشکیل خانه معلمان ، ایجاد صندوق ذخیره فرهنگیان و افزایش بی سابقه حقوق معلمان از جمله اقدامات آقای نجفی در زمان حضورش در راس وزارت آموزش و پرورش در دولت آقای هاشمی بوده که از او چهره ای محبوب در میان فرهنگیان ساخته است .
به گفته ی آقای نیک نژاد ، ساختار فعلی آموزش و پرورش ناکارآمد است و تغییر سیاست ها و ساختارها به فردی نیاز دارد که تغییرات را با همدلی اعمال کند .
این فعال صنفی در پایان اظهار داشت : بهترین هدیه ی نمایندگان به فرهنگیان در آستانه سال تحصیلی جدید ، رای اعتماد به آقای نجفی است که شور و حال خاصی را در میان آنها ایجاد می کند .
۸ سال فشار، تشکل‌های صنفی را زمینگیر کرده است
چکیده:
«نقش واسطه‌گری میان بدنه اجتماعی و دولت نباید
تشکل‌ها را به بخشی از بدنه بوروکراتیک دولت تبدیل کند./ حتی اگر دولت آقای روحانی
بخواهد تشکل‌های صنفی را از سر دلسوزی وارد دولت کند آنها نباید به چنین شرایطی تن
دهند.»
نجفی، تنها فرد مورد وثوق معلمان
کارشناسان از وزیر پیشنهادی آموزش‌وپرورش می‌گویند
نجفی، تنها فرد مورد وثوق معلمان
گزارش
روزنامه ی بهار/۲۳ مرداد ۹۲
«نجفی چهره شناخته‌شده سیاسی است نه فرهنگی و علمی»، «آقای نجفی شما از نظام و شهدا خجالت نکشیدید؟»، «نجفی اعتقاد لازم را به جایگاه آموزش‌وپرورش ندارد»؛ این‌ها تنها نمونه‌هایی از جمله‌هایی است که دو روز پیش مخالفان محمدعلی نجفی، وزیر پیشنهادی آموزش‌وپرورش برای کابینه دولت یازدهم بر زبان آوردند؛ مخالفانی که هرچند تعدادشان از موافقان وزیر شدن نجفی کمتر است ولی این روزها دارند تمام تلاششان را می‌کنند که جلوی تکیه زدن او بر صندلی وزارت آموزش‌وپرورش را بگیرند. نجفی اما برای همه انتقادهایی که به او می‌شود، پاسخی دارد. این از سخنرانی دیروز او در صحن مجلس پیداست.
رد انحلال معاونت پرورشی در دوران وزارت، دوری از شتابزدگی برای اجرای برنامه‌های سند تحول و تدوین نقشه راه، تاکید بر تربیت دینی در آموزش‌وپرورش، هویت بخشی به مراکز تربیت معلم، توجه به شأن و کرامت معلم و رضایت شغلی آنها، برطرف کردن اشکالات اجرای نظام 3-3-6 از حرف‌هایی بود که دیروز نجفی از آنها حرف به میان آورد.
او برای اتهامات سیاسی‌ای هم که مخالفانش در مجلس به او زدند، پاسخ‌هایی داشت: «در هیچ راهپیمایی در سال 88 شرکت نکرده‌ام، اگر کسی عکس یا حتی شاهدی برای حضور من در راهپیمایی سال 88 بیاورد من قبول می‌کنم که حتی راس فتنه هستم چون می‌دانم همه دروغ و تهمت است حتی تلاش کردیم آب روی آتش فتنه بریزیم، برخلاف افرادی که تلاش کرده و می‌کنند که بنزین روی آن بریزند.»
چشمان نگران معلمان به مجلس
محمد رضا نیک نژاد،روزنامه ی اعتماد،22 مرداد 92
اعلام نام وزیران پیشنهادی رییس‌جمهور روحانی، واکنش‌های گوناگونی را در میان گروه‌های گوناگون برانگیخته و سبب گفت‌وگوهای فراوانی در گستره رسانه‌های نوشتاری و مجازی شده است. رویکرد گروه‌ها و جناح‌های سیاسی، عموما برآمده از زمینه‌های حزبی و گروهی آنهاست و از این رو گاهی دچار دیدگاه «همه یا هیچ» می‌شوند و وابستگی‌های گروهی، آنها را از بررسی کارشناسانه و فراجناحی باز می‌دارد. شوربختانه چنین نگاهی در برخی کانون‌های اثرگذار مانند مجلس و نمایندگان آن نیز دیده می‌شود و به هراس از برخوردهای گروهی و جناحی در هنگام رای اعتماد به شماری از وزیران پیشنهادی دامن می‌زند. نگرانی از چنین برخوردهایی بر گستره فراخ‌ترین نهاد اجتماعی یعنی آموزش و پرورش نیز سایه افکنده و بسیاری از فرهنگیان را در برزخی از دلواپسی فرو برده است. با این حال هنوز هم در میان نمایندگان مجلس، هستند کسانی که مسائل آموزش و پرورش را با نگاهی کارشناسانه و حرفه‌یی دنبال کرده و در هنگام بررسی و رای اعتماد، به جای وابستگی‌های گروهی و حزبی، صلاحیت‌های مدیریتی و تجربی وزیر پیشنهادی را مورد توجه قرار خواهند داد، امیدوارم. اما سخنی با نمایندگان مجلس. سال‌هاست که بزرگترین دشواری آشکار آموزش و پرورش و در پی آن فرهنگیان، کلاف سر درگم اقتصاد بوده و هست. این دشواری آنچنان بزرگ و مهار نشدنی به نظر می‌رسد که بسیاری از گرفتاری‌های بزرگ و نهان‌تر گسترده‌ترین نهاد اجتماعی را به حاشیه رانده و پنهان کرده و می‌کند. یکی از بزرگترین این دشواری‌ها، ناکارآمدی این نهاد در پرورش شهروندان شایسته و جامعه‌پذیر و آشنا با کنش‌های جامعه‌های نوین است.
نجفی؛ مدیری آموزشی- اقتصادی
محمد رضا نیک نژاد، روزنامه ی آرمان ،21 مرداد 92
بر کسی پوشیده نیست که آشکارترین گرفتاری آموزش و پرورش کمبود بودجه است. این گرفتاری افزون بر ابن که سبب زمین گیری فرادستان آموزشی،در حرکت به سوی هدف های کلانِ سامانه ی آموزشی شده ،گاهی نیز موجب واکنش های اعتراض آمیز فرهنگیان به ساختار آموزشی و شخص وزیر گردیده است. بیشتر دشواری های رسانه ای آموزش و پرورش،از گرفتاری های مالی حکایت دارد. برای نمونه گزاره هایی مانند "نود و پنج درصد بودجه آموزش و پرورش صرف دستمزد فرهنگیان می شود،65 درصد مدارس کشور فرسوده و 35 درصد آنها تخریبی اند،سرانه ی دانش آموزی بیش از یک سال است که به بیشتر مدارس داده نشده و یا کم داده شده است،اضافه کاری نیروهای ستادی مدرسه ها دو سال است پرداخت نشده است،150 هزار کلاس درس از بخاری نفتی بهره می گیرند،دست مزد بیشتر فرهنگیان زیر خط فقر است،پروژه های عمرانی آموزش و پرورش تعطیل شده اند،بیشتر مدارس تازه ساز به دست خیرین مدرسه ساز نوسازی شده اند و ..." بیشرین حجم خبرهای آموزش و پرورش را در بر می گیرد. چند سال پیش یکی از کارشناسان آموزشی می گفت که در هنگام تقسیم بودجه،آموزش و پرورش در اولویت های پایانی قرار دارد و علی احمدی- دومین وزیر دولت نهم- هم گفت"هیچگاه در عمرم به اندازه ی دوران وزارت آموزش و پرورش تحقیر نشده ام و دو بار بر سر گرفتن بودجه به گریه افتادم". به باور بسیاری از فرهنگیان چون نهاد آموزشی، وزارت خانه ی پول سازی نیست و همچنین بخش بزرگی از منابع و بودجه را مصرف می کند! بنابراین هیچگاه با نگاهی راهبردی و دراز مدت به آن نگریسته نشده و از این رو گرفتاری هایش روز به روز ژرفتر و ناگشودنی تر گردیده است.
اما چرا چنین است؟ کلاف سر در گم اقتصاد،کی و چگونه دست از سر پایه ای ترین نهاد اجتماعی بر می دارد؟ کی و بدست چه کسی این بی سامانی ها پایان می یابد؟
ادامه مطلب ...نجفی؛مدیری برنامه مدار و اندیشه محور
محمدرضا نیک نژاد،روزنامه ی بهار،۲۰مرداد 92
زمستان سال 89 است. وزیر آموزش و پرورش و معاونانش مدتی است که از تعطیلی روزهای پنجشنبه در دوره ی دبستان سخن می رانند. دلایلی مانند" 36 ساعته بودن آموزگاران دبستان،ستم به آنهاست،کودکان باید زمان بیشتری را کنار خانواده بگذرانند و این تعطیلی پایه های خانواده را استوارتر می نماید و... . دبستان ها پیش از نوروز شش روزه و پس از نوروز،پنج روزه شدند! هنوز سال آموزشی به پایان نرسیده بود که زمزمه هایی از تعطیلی پنجشنبه های مدارس تهران شنیده شد. بگو مگوها،میان کاربدستان آموزشی و کمیسیون آموزش مجلس،اجرای این طرح را تا میانه ی تابستان ادامه داد. ادارات و مدرسه ها،برای برنامه ریزی شش روزه یا پنج روزه،پا در هوا بودند. به مدیران مدرسه پیشنهاد می شد که دو برنامه بنویسند،یکی شش روزه و دیگری پنج روزه! این بی برنامگی و پا در هوایی،آشفتگی در آموزشگاه ها را به اوج خود رسانده بود. سر انجام میانه های شهریور،مدرسه های تهران پنج روزه شدند. اما در میانه ی این درگیری ها،تعطیلی روزهای پنجشنبه به شهرستان ها و کل کشور گسترش یافته و کاربدستان آموزشی بر تصمیم خود برای اجرای این برنامه در سراسر کشور پافشاری می کردند. بالاخره روزهای پایانی شهریور و در آستانه ی آغاز سال آموزشی،مدرسه های سراسر کشور پنجشنبه تعطیلی شدند! جدای از ارزیابی تاثیر این تعطیلی بر فرایندهای آموزشی و فراهم نبودن زمینه های درخور برای افزایش یک زنگ به روزهای دیگر هفته- مانند جای استراحت،تهیه نهار،فشردگی برنامه و برخی درس ها در یک روز و ... - در این دوره ی شش ماهه،بیشترین فشار و آشفتگی بر مدارس وارد شد و پیامد این آشفتگی سرراست بر چرخه ی آموزش خُرد کننده و ویرانگر بود.
دکتر محمد علی نجفی را بهتر بشناسیم!
محمد رضا نیک نژاد،تارنگار فرهنگیان نیوز،19 مرداد 92
این روزها اعلام سیاهه ی وزیران پیشنهادی رییس جمهور روحانی،در گستره ی رسانه های نوشتاری و مجازی، گفتگوهایی فراوانی را پدید آورده است. گروهی از جایگاه جناحی و حزبی یا همه ی وزیران را رد می کنند و هر سوراخ سمبه ای را می چرخند و می گردند تا بهانه ای بیابند برای زدن دست رد به سینه ی کابینه ی پیشنهادی و گروهی نیز با چشم پوشی بر همه چیز،با آغوش باز به استقبال وزیران پیشنهادی می روند. ناگفته پیداست که هیچ یک از گروه های گفته شده در راستای بررسی ریشه ای دانش و تجربه های مدیریتی در گستره ی وزیران و وزارت خانه ی پیشنهادی،راه به جایی نمی برند. در این میان گروه مخالف برای حمله و ضربه،شخصیت های تاثیر گذار و با نفوذ کابینه ی پیشنهادی را بیش از دیگران مورد هجمه قرار داده و به دنبال حذف آنها از دولتِ آینده اند. یکی از این افراد با نفوذ و تاثیر گذار،محمد علی نجفی،وزیر پیشنهادی برای وزارت آموزش و پرورش است. این استاد ریاضی،دارای تجربه های طولانی ای در پست های اجرایی و نظارتی بوده و به این سبب از جایگاه ویژه و درخشانی در میان کابینه ی پیشنهادی برخوردار است. دانش آموخته ی ریاضی در آمریکا،عضو شورای عالی آموزش و پرورش و سه سال وزیر علوم در دولت مهندس موسوی،نه سال وزیر آموزش و پرورش دولت سازندگی،سه سال رییس سازمان برنامه و بودجه دولت اصلاحات،شش سال عضو شورای شهر تهران، از ایشان فن سالاری توانا و مدیری با تجربه ساخته و از این رو مخالفان بیشترین حمله ها را متوجه ایشان نموده و می کنند.
روز خبرنگار
روز خبرنگار ،روز بزرگداشتِ آگاهی، دلیری، آزادگی ، از خود گذشتگی ، خطر پذیری آگاهانه و ایستادگی بر همه ی ارزشهای انسانی است . این روز را به همه ی خبرنگاران خوب کشورم - به ویژه به آنها که سال ها بخاطر ما از خانواده هایشان دور افتاده اند - شاد باش می گویم و برای همه ی آنها تندرستی، آزادی، شادی و کامیابی را آرزو می کنم.