ساختار آموزشی و ناتوانی در پرورش کتابخوان


محمدرضا نیک نژاد، روزنامه آسمان آبی، 31 اَمرداد 96
وارد کلاس که شدم سپهر مانند دیگر بچه ها از جا برخاست و نشست. اما چشمش را از روی کتابی که می خواند برنداشت. حضور و غیاب هم که می کردم بی آن که توجهش به من یا کلاس باشد همچنان چشمانش روی واژه ها رژه می رفت. نامش را نیز که خواندم واکنش اش چندان فرقی نداشت. همین که برای ورود به موضوع درسی، جلو کلاس ایستادم و آماده شدم برای تدریس، کتاب را بست و به من خیره شد. به نیمه های زمان کلاس که رسیدم بر پایه عادت و روش کارم، 5 دقیقه استراحت دادم. با شتاب سر در کیفش کرد و کتاب را درآورد و با اشتیاق در آن شیرجه زد!  10 - 15سالی هست که در کلاس کمتر به این صحنه ها برمی خورم و به ندرت دانش آموزان کتابخوان می بینم و می یابم! رفتم و کنارش ایستادم و  پرسیدم: می توانم بپرسم که چه می خوانی؟ گفت فلان کتاب؛ خوانده ای آقا؟ گفتم نه. با شور و شوق درباره اش توضیح داد. پس از چند بار تکرار واژه آفرین، پرسیدم زیاد کتابِ غیر درسی می خوانی؟ پاسخ داد تابستان ها و تعطیلاتی مانند نوروز بیشتر می خوانم اما در 9 ماه سال تحصیلی دیگر فرصت چندانی برای خواندن کتاب ندارم؛ به درس هایم آسیب می زند و نمره و معدلم کم می شود! با خود گفتم که یکی از هدف های نوین آموزشی، پرورش شهروندانی ست که خود-یاگیرنده باشند و این ویژگی را برای همه عمر با خود داشته باشند. شهروندانی که در فرایند همیشگی آزمون و خطا، تجربه کنند و بیاموزند و به کار برند و در خلال همین فرایند، شهروندانی دانا و توانا بار بیایند و سنجشگرانه اندیشی را آنچنان بیاموزند که از بنیادی ترین پایه های زندگی شان شود و ... اما آیا نهاد آموزشی ما توانسته یا می تواند زمینه پرورش چنین شهروندی را فراهم کند؟ بی گمان نه! تا هنگامی که ساختار نهاد آموزش و فرهنگ آموزشی چند ده ساله ما درگیر ارزیابی های کمیِ، نمره ای و معدل و کنکور است، نمی توان امیدی به پرورش شهروندانی دانا، توانا، اخلاق مدار، خود-یادگیرنده و.... داشت. شوربختانه شمار زیاد عنوان های درسی و درونمایه های گسترده و دشوار آموزشی، به ویژه در دوره دبستان، افزون بر روش های خشک، تحکم محور و تنبیه مدار آموزشی، پس از اندک زمانی کودکان این دوره را از درس و مشق و یادگیری می گریزاند. پیامد چنین فشار و آزار دنباله داری، می شود شهروندانی فراری از کتاب و کتابخوانی و یادگیری و پرورش و ... اما گویا اکنون باید دست به نقد، قدر سپهر را دانست و او را مانند گوهری کمیاب حفظ کرد، تا دست کم این گوهر نایاب از دست نشود. بی گمان و شوربختانه در این زمینه ساختار آموزشی سال هاست که تعطیل است!    
http://www.upsara.com/images/v990_photo_2017-08-22_23-27-21.jpg

نظرات 1 + ارسال نظر
معلم پنج‌شنبه 4 آبان‌ماه سال 1396 ساعت 11:53 ب.ظ http://2222490.blogfa.com/

آموزش و پرورش واقعا نمیتونه بچه ها را کتابخون بکنه

برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد