اندیشه و آموزش

برگزاری کلاس «برجام» در مدارس تهران!

آفتاب یزد- سارا علایی: مدیر کل آموزش و پرورش شهر تهران را بی‌شک باید یکی از خبرسازترین مدیران کل آموزش و پرورش طی سال‌های اخیر دانست چه آن زمان که خبر از ممنوعیت ثبت نام در رشته علوم انسانی در مدارس دولتی داد و
کلی گرد و خاک به پا کرد و چه روز گذشته که باز هم با خبری عجیب و جالب‌توجه حواس‌ها را به خود جلب کرد:« برگزاری کلاس برجام در مدارس شهر تهران»! البته این اظهارنظر اخیر آقای مدیرکل تنها در حد بیان ضرورت آن هم از سر درک موضوع مهم برجام بوده که از این باب باید قدردانش باشیم زیرا مثل برخی مسئولان برجام را موضوعی عادی و
نه چندان دارای اهمیت قلمداد نکرده و حتی
اهمیتی در حد آموزش در مدارس را برای برجام قائل شده است. اما آنچه در این میان موجبات جنب و جوش سلول‌های خاکستری مغز و شکل گرفتن سوالاتی را فراهم کرده این است که هرچند موضوع برجام اهمیتی به بلندای تاریخ ایران دارد و موفقیتی شگرف درتاریخ سیاسی ایران محسوب می‌شود اما در این اوضاع نه چندان روبه راه وزارتخانه آموزش و پرورش که از یک سو شاهد هرچه بیشتر زیر خط فقر رفتن معلمانش هستیم و هر روز در شهری عده‌ای بساط اعتراض و تجمع را
به دست گرفته و مقابل اداره آموزش و پرورش به تحصن می‌پردازند و از سوی دیگر دومین کارت زرد به وزیرش اعطا شده و شواهد از ناراضی بودن جامعه از عملکرد این وزیر دولت تدبیر خبر می‌دهد چقدر حتی فکر کردن و اولویت دادن به موضوع برجام ضرورت دارد؛ سوالی که آفتاب یزد در گفتگو با دو کارشناس آموزش و پرورش به آن پاسخ می‌دهد.
برجام مهم‌تر است یا بحران محیط زیست؟
یک کارشناس آموزش و پرورش در تحلیل ورود برجام به دروس مدارس به آفتاب یزد می‌گوید: من اصلا موافق ورود این مسئله به مدرسه نیستم زیرا مسائل بسیار حیاتی‌تر و مهم‌تری وجود دارد که باید مسئولان آموزش و پرورش به آنها توجه کنند. محمدرضا نیک‌نژاد با بیان اینکه متاسفانه آموزش و پرورش به مسائل بسیار مهمی بی‌تفاوت است، می‌افزاید: البته آموزش‌های سیاسی هم بخشی از آموزش‌های مدنی هستند و امروزه بخش مهمی از آموزش‌های شهروندی به این گونه مسائل اختصاص دارد که در آموزش و پرورش هم ضروری است پیگیری شود.
وی تاکید می‌کند: بالاخره مسائل سیاسی هم بخشی از روندی است که در جامعه درحال رخ دادن است و تحت عنوان کنش‌های سیاسی از آنها یاد می‌شود اما متاسفانه نگاه‌های سیاسی در جامعه ما از حد مطلوب فراتر رفته است. این کارشناس آموزش و پرورش با تاکید بر اینکه متاسفانه این نگاه‌های سیاسی در آموزش و پرورش هم رسوخ کرده، اظهار می‌کند: از این رو مسئولان باید اولا
به جای دامن زدن به این نگاه‌ها، به فکر توجه به مسائل حیاتی تر و دوما کاهش نگاه سیاسی در مدارس و آموزش و پرورش باشند.نیک‌نژاد با بیان اینکه ما حداقل این انتظار را از دولت آقای روحانی داریم که نگاه سیاسی حاکم بر آموزش و پرورش را به نگاه غیرسیاسی و غیرمدنی تبدیل کند، می‌گوید: امروز از نظر مسئولان آموزش و پرورش، آموزش برجام در مدارس مهم‌تر است یا معضل آلودگی هوا و مشکلات زیست محیطی؟! چرا تاکنون مسئولی در آموزش و پرورش پیشنهاد نداده چالش 18 درجه یا سه‌شنبه‌های بدون خودرو در مدارس فرهنگ‌سازی شود؟!
وزیرش آموزش و پرورش فردی اقتصادی است نه آموزشی
وی تاکید می‌کند: البته من اصلا منکر موفقیت بزرگ برجام نیستم و کاملا به اهمیت آن واقفم. جامعه هم حتما سپاسگزار دولت خواهد بود، اما این موضوع و اهمیت آن دلیل نمی‌شود مسائل مهم‌تری از جمله بحران‌های زیست محیطی مورد توجه قرار نگیرند که اتفاقا نادیده گرفته شده است. نیک نژاد در ادامه با بیان اینکه امروز 105 هزار مدرسه در کشور وجود دارد و 12 میلیون شهروند در این مدارس آموزش می‌بینند، می‌گوید: این یعنی یک ظرفیت عظیم برای پرداختن به موضوعات حیاتی مثل بحران آب و مسائل مربوط به موضوعات آموزشی و درون سازمانی مثل افت شدید آموزش و گریزان بودن دانش آموزان و نسل جوان از آموزش، فرورفتن نظام آموزشی در منجلاب نمره محوری و معدل مداری، جای خالی شهروندپروری و انسان محوری در نظام آموزشی.این کارشناس آموزش و پرورش خاطرنشان می‌کند: حال بسنجید چقدر برگزاری کلاس های برجام در مدارس اولویت دارد. اصلا مسئولان آموزش و پرورش در شرایطی که مشکل بزرگی مثل بودجه پیش رویشان قرار دارد چرا ذهنشان
درگیر موضوعات حاشیه‌ای است. ولی در این باره
نیز می‌گوید: بودجه سال 95 از حدود
23 میلیارد تومان سال گذشته به 26 میلیارد رسیده است.این در حالی است که آموزش و پرورش تمام مسائلش را رها کرده و تمام تمرکزش را روی اقتصاد گذاشته و وزیرش به جای یک شخص آموزشی ، یک فرد اقتصادی شده است!این کارشناس آموزش و پرورش می‌افزاید: همچنین وقتی 5/98 درصد بودجه صرف پرداخت دستمزدها می‌شود و 5/1 درصد صرف کیفیت بخشی آموزش، ساماندهی 60 درصد مدارس فرسوده، شهروندپروری و ... با این اوضاع و احوال آیا جایز است به مسائلی همچون برجام در مدارس توجه شود!
برگزاری کلاس برجام
با شرط‌ها و شروط‌ها
یک عضو انجمن کارشناس آموزش و پرورش نیز در این باره به آفتاب یزد می‌گوید: آموزش و پرورش وظیفه تربیت سیاسی را هم برعهده دارد و این موضوع در دستور وظایفش هست اما اینکه آموزش و پرورش تنها اقدام به برگزاری کلاس برجام در مدارس کند، کافی نیست. مهدی بهلولی در توضیح بیشتر می‌افزاید: آموزش‌های سیاسی در مدارس مثل برپایی کلاس برجام باید به گونه‌ای باشد که جناحی نشود. خصوصا موضوعی مثل برجام که جنبه ملی و فراگیر دارد. وی با تاکید بر اینکه در این گونه مسائل کیفیت حرف اول را می‌زند، خاطرنشان می‌کند: ببینید اگر پایه‌های فکری برجام؛ پایه‌هایی که بر اصل گفتگو استوار است و حتی با این روش می‌توانیم با دشمنانمان فائق بیاییم، به دانش آموزان آموخته شود این اتفاقی بزرگ و موثر خواهد بود، زیرا شهروندان از دوران مدرسه خواهند آموخت که با گفتگو و مذاکره می‌توان چه با دوست و چه با دشمن و درهمه ابعاد زندگی مسائل را با صلح و آرامش حل کرد. وی می‌افزاید: اما اگر کلاس‌های برجام
فقط تبلیغی، سطحی و جناحی شود، نتیجه آن لوث شدن موضوع برجام و
حتی زیر سوال رفتن آن می‌شود. بهلولی با تاکید بر اینکه به عبارت دیگر نتیجه برگزاری کلاس برجام در مدارس بستگی به کیفیت برگزاری آن دارد، اظهار می‌کند: موضوع مهمتر اینکه اصلا چه کسانی باید این موضوع را آموزش دهند، اگر قرار است فردی این کار را انجام دهد که اصلا با فرهنگ گفتگو آشنایی ندارد و آن را نیاموخته، واقعا این کلاس‌ها نمی‌تواند هدف اصلی را برآورده کند.این کارشناس آموزش و پرورش می‌افزاید: برجام به معنای واقعی کلمه واقعه مهمی است اگر قرار باشد افرادی که وظیفه انتقال بطن این واقعه را به نسل‌های جوان و نسل‌های بعدی دارند خود با اصول مذاکره و گفتگو آشنا نباشند این موضوع حتی می‌تواند به ضرر برجام و فرهنگ آن تمام شود.درست مثل موضوعات سیاسی دیگری که این اتفاق برایشان افتاد و اثربخش نشدند، هر چند به اهمیت برجام نبودند.
آموزش و پرورش توانایی برگزاری کلاس مفید برجام را ندارد
بهلولی با تاکید بر اینکه موضوع برجام دارای بنیادهای فکری، تربیتی و فلسفی خوبی است که می‌تواند به افراد جامعه آموخته شود، اظهار تاسف می‌کند: اما متاسفانه من معتقدم آموزش و پرورش کنونی توانایی انتقال درست فرهنگ گفتگو به جامعه دانش آموزان را ندارد.از سوی دیگر، آموزش و پرورش برای این کار باید نیروهایی تربیت کند که به جزئیات کامل این موضوع واقف بوده و به روز باشد درحالی که این امکان در آموزش و پرورش ما وجود ندارد. وی در پاسخ به چرایی این موضوع نیز می‌گوید: مهم‌ترین دغدغه امروز مدیران آموزش و پرورش ما قبض آب و برق و تلفن و حقوق معلمان است. شخص وزیر هم درگیر همین موضوعات است. از این رو اگر پیشنهاد برگزاری کلاس برجام عملی شود من چندان امیدی به اثربخشی آن ندارم.