فرهنگ شفاهی و پرسش از \"پرسش مهر\"

مهدی بهلولی،روزنامه آرمان،26 آبان 93

 در میان فرهنگیان، کمتر کسی یافت می شود که نسبت به شرایط آموزش و پرورش و کم و کاستی های گوناگون آن انتقاد نداشته باشد. در بیشتر مدرسه ها و در زنگ های تفریح،از آموزگاران تازه کار بگیر تا پیشکسوتان و بازنشستگان،همه به گونه ای،سخن از کارهایی می گویند که باید در آموزش و پرورش انجام بگیرد و نمی گیرد و برخی از برنامه های گذشته و کنونی آموزش و پرورش را نقد می کنند. این که از آغاز سال تحصیلی امسال، زنگ های آموزشی به نود دقیقه افزایش یافته- کاری که به خستگی بیش از پیش دانش آموزان می انجامد و بر بیزاری دانش آموزان از مدرسه می افزاید- نمونه ای از همین انتقادهایی است که این روزها بسیار گفته و شنیده می شود. یا این که با گذشت پنج ماه،هنوز نیمی از حق التدریس اردیبهشت و همه حق التدریس خردادماه امسال پرداخت نشده است- بگذریم از این که شوربختانه،در سال های گذشته،حق التدریس خرداد به بیست روز و پس از آن به پانزده روز کاهش یافت- نمونه ای است دیگر. اما آنچه مایه شگفتی است فرهنگ شفاهی فراگیر و گسترده ای است که در آموزش و پرورش چیره است و بی تمایلی و حتی بیزاری بسیاری از آموزگاران در نوشتن گلایه،انتقاد،و اندیشه های شان. شگفتی از این رو که آموزش و پرورش نهادی است که خواندن و نوشتن می آموزاند اما بسیاری از دست اندرکاران و آموزش دهندگان آن،به دور از آن خواندن و نوشتن بسر می برند!

 ناگفته پیداست که این شرایط، ریشه های گوناگونی دارد و نباید همه را تنها بر گردن آموزگاران انداخت. این که چندان گوش شنوایی نیست و نوشتن بی فایده است،و یا این که دشواری های اقتصادی همیشگی فرهنگیان جایی برای پرداختن به نوشتن و خواندن نگذاشته ،ریشه یابی های آشنا و زبانزدی است از این وضعیت؛که البته هر کدام بخشی از حقیقت را نیز بازگو می کنند.  به هر رو،آموزش و پرورش ما،هم اکنون سال هاست که از فضای خواندن،نوشتن،و پژوهش،به دور است. در این شرایط و به خاطر نبود بنیادهای بایسته،برخی از برنامه های ارزشمند نیز،جنبه های صوری و سطحی می گیرند. برای نمونه "پرسش مهر" که به جامانده از دوران اصلاحات است،هم اکنون سال هاست که در آموزش و پرورش دارد انجام می گیرد. اما در برابر پرسش مهر،پرسش های بنیادینی نهفته است. از عمر"پرسش مهر" یک دهه و نیم می گذرد،آموزش و پرورش،برای برانگیختن بیشتر دانش آموزان،آموزگاران و دانشجو- آموزگاران به نوشتن،تاکنون چه کرده است؟ آیا به گسترش فرهنگ خواندن و نوشتن در مدرسه ها پرداخته است؟ آیا در راستای راه اندازی کتابخانه های مدرسه ها،کار مفید و اثرگذاری کرده است؟ آیا مدرسه های ما،کتابخانه و کتابدار داشته و دارند؟ آیا به دانش آموز،آموزگار و آموزگار- دانشجو بن کتابی،داده است؟

 این نگارنده از سر تجربه و مشاهده های خودم می توانم بگویم که پرسش های بالا،پاسخ های مثبت و امیدوارکننده ای نمی گیرند. از این رو،شاید زمان آن رسیده باشد که کارگزاران پرسش مهر،به یک ارزیابی و آسیب شناسی دست بزنند و به ویژه دستآوردهای این چند ساله ی پرسش مهر را به نزد افکار عمومی روشن سازند. نباید از یاد برد که "بی مایه فطیر است" و اگر به راستی آموزشی پژوهش مدار و نوآور می خواهیم باید زمینه ها و پیش نیازهای مادی و فرهنگی آن را هم فراهم نماییم.     

 http://www.armandaily.ir/?NPN_Id=743&pageno=5          

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد